คำว่านอน 4 ทุ่มคือไม่มีจริง! เพราะในวันๆ หนึ่งมีสิ่งที่เราต้องทำและสิ่งที่เราอยากทำมากมาย ตื่นเช้ามาก็ต้องทำงานจนเย็น พอตอนกลางคืนก็อยากผ่อนคลายสมอง ใช้เวลาพักผ่อน รู้ตัวอีกทีก็จะเที่ยงคืนทุกที ซึ่งเราอาจมองว่าการนอนดึกนั้นเป็นเรื่องเล็กน้อย ไม่มีอันตรายและเราสามารถนอนชดเชยเอาก็ได้ แต่ความจริงแล้วนั้นเป็นความเชื่อที่ผิด การนอนดึกเป็นประจำอย่างต่อเนื่องอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพในหลายๆ ด้าน ทั้งสุขภาพจิตและสุขภาพร่างกาย ซึ่งหากไม่รีบแก้ไขก็สามารถนำไปสู่โรคต่างๆ ได้
การนอนดึกนั้นแฝงไปด้วยอันตรายที่เราไม่ทันรู้ตัว และส่งผลเสียต่อสุขภาพจิตและสุขภาพร่างกาย ดังนี้
จากผลการศึกษาพบว่า การนอนหลับไม่เพียงพอ ส่งผลให้สมองของเรา มีการรับรู้และเรียนรู้ได้ช้าลง เนื่องจากการนอนหลับไม่เพียงพอส่งผลต่อการทำงานของสมอง ทำให้ความสามารถในการป้อนและส่งข้อมูลจากภาพเป็นความคิดช้าลง ซึ่งเป็นกระบวนการสำคัญในการเรียนรู้
เคยสังเกตไหมว่าตอนตื่นมาเรามักจะมีอาการปวดหัว เพราะจริงๆ แล้วอุณหภูมิร่างกายและการไหลเวียนของเลือดของเราจะมีการปรับเปลี่ยนตามตามอุณหภูมิของแสงภายนอก นั่นแปลว่า หากเคยตื่นเช้ามาเจอแสงแดดอ่อน ๆ ร่างกายก็จะคุ้นชินกับการปรับตัวร่วมกับแสงอ่อนๆ นั้น แต่พอตื่นสายแล้วลืมตามาเจอแสงจ้ามากขึ้น การปรับตัวของหลอดเลือดก็จะเปลี่ยนไปด้วย จนทำให้หลอดเลือดเกิดการขยายตัวเพื่อเร่งการสูบฉีดเลือดและเพิ่มอุณหภูมิร่างกายให้เท่าๆ กันกับสภาพอากาศภายนอก ทำให้เลือดไปหล่อเลี้ยงสมองไม่เพียงพอและเกิดอาการปวดหัวขึ้นในที่สุด
เนื่องจากสมองทำงานช้าลง จึงส่งผลให้มีการควบคุมอารมณ์ได้น้อยกว่าคนที่พักผ่อนเพียงพอ ทำให้เกิดอาการหงุดหงิดและอารมณ์แปรปรวนได้มากขึ้น ส่งผลให้เกิดปัญหาทางจิตตามมา
เพราะกระบวนการต่างๆ ในร่างกายจะขัดขวางการทำงานของจุลินทรีย์ ส่งผลให้การฟื้นฟูซ่อมแซมเซลล์ต่างๆ ผิดปกติไปจากเดิม ทำให้การซ่อมแซมและฟื้นฟูในส่วนต่างๆ ทำงานแย่ลง เช่น หากเป็นแผลก็จะหายช้า และหากเป็นโรคเบาหวาน โรคมะเร็ง โรคหัวใจ ซึ่งถือว่าเป็นโรคร้ายแรง ก็จะทำให้ร่างกายเสื่อมโทรมและติดเชื้อได้ง่ายขึ้น ด้วยเหตุผลตามนี้
เนื่องจากการนอนดึก มักจะเสี่ยงต่อการกินอาหารมื้อ หลัง 2 ทุ่ม ซึ่งเป็นเวลาที่ไม่ควรกินอาหาร และอาหารส่วนมากก็มักจะเป็นอาหารสำเร็จรูป แคลอรีสูง ซึ่งก็จะทำให้ร่างกายรับพลังงานส่วนเกินตรงจุดนี้เพิ่มเข้าไปและทำให้ระบบเผาผลาญแปรปรวน เสี่ยงต่อภาวะไขมันสะสมจนอ้วนขึ้นได้
แต่หากบางคนที่ทำงานในเวลากลางคืนและมีความจำเป็นที่จะต้องนอนดึกอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เช่น ติวหนังสือ ปั่นงาน และอื่นๆ เราก็มีวิธีดูแลตัวเองง่ายๆ มาแนะนำ ดังนี้
เนื่องจากการพักผ่อนน้อยจะทำให้สมองทำงานช้าลงและไม่เต็มประสิทธิภาพ จึงควรเน้นการทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยเฉพาะอาหารที่มีส่วนช่วยในการบำรุงสมอง และควรทานอาหารให้ครบ 3 มื้อ เพราะคนนอนดึกส่วนมากมักจะไม่ทานข้าวเช้าหรืองดข้าวเช้า ซึ่งเป็นมื้อที่สำคัญที่สุดของวัน และจะช่วยให้สมองทำงานได้ขึ้นยิ่งขึ้น
การนั่งนานๆ ทำให้ร่างกายรู้สึกเบื่อหน่าย ง่วง และอาจเกิดอาการปวดหลังหรือปวดคอ ซึ่งจะส่งผลเสียต่อร่างกายได้ในระยะยาว ควรลุกเดินหรือยืดเส้นยืดสายบ้าง เพื่อให้ร่างกายได้ผ่อนคลาย
ไม่ควรใช้สายตาหนักเกินไป ควรออกไปสูดอากาศข้างนอกและพักสายตาข้างนอกบ้าง มองต้นไม้ธรรมชาติให้รู้สึกผ่อนคลาย หากจำเป็นที่ต้องจ้องจอคอมพิวเตอร์บ่อย ๆ ควรไม่เกิน 8-10 ชั่วโมง แต่หากหลีกเลี่ยงไม่ได้จริงๆ ควรใส่แว่นที่ตัดแสงสีน้ำเงิน เพื่อช่วยฉนอมสายตาในเวลาทำงาน และไม่ควรเล่นโทรศัพท์ก่อนนอน
ควรออกกำลังกายหลังตื่นนอน แม้ว่าจะนอนดึก เพื่อทำให้ร่างกายตื่นตัวสำหรับการใช้ชีวิตในวันใหม่ และเพื่อให้ร่างกายขับเหงื่อทำให้สมองปลอดโปร่งมากขึ้น แถมยังเสริมสร้างกล้ามเนื้ออีกด้วย
ทั้งหมดนี้ก็เป็นเพียงวิธีการดูแลตัวเองง่ายๆ หากจำเป็นที่จะต้องนอนดึก แต่ทางที่ดีเราควรนอนอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงต่อวัน ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่และออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเพื่อที่จะได้มีสุขภาพที่แข็งแรงไปนานๆ
หากคุณต้องการความสบายใจในเรื่องของสุขภาพ การซื้อประกันคุ้มครองโรคร้ายแรง หรือ ประกันมะเร็งไว้เพื่อเพิ่มความคุ้มครองก็เป็นอีกตัวเลือกที่ดี เพื่อลดความเครียดและลดค่าใช้จ่ายที่ตามมาหากป่วยหนัก