ใกล้ปีใหม่แบบนี้ นอกจากการวางแพลนต่างๆ ต้อนรับปีใหม่แล้ว สิ่งที่มนุษย์วัยทำงานอย่างเราควรวางแผนอีกอย่างหนึ่งก็คือ การเสียภาษี ที่ผู้มีรายได้วัยทำงานทุกคนจะต้องยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดากันเป็นประจำในช่วงต้นปี ซึ่งการวางแผนที่ดีจะเป็นตัวช่วยเซฟเงินในกระเป๋าของเราได้ด้วย 3 steps ง่ายๆ ดังนี้
สำหรับวัยทำงานที่ขยันทำงานกันมาทั้งปีแล้ว ก็ไม่ควรจะพลาดในการคำนวณภาษีที่ต้องจ่ายด้วยตัวเอง เพราะจะทำให้เราสามารถรู้สิ่งที่ต้องจ่ายและวางแผนการเงินต่อไปได้อย่างเหมาะสม ซึ่งก่อนการเริ่มคำนวณ มีสิ่งที่เราต้องรู้ก่อนการคำนวณด้วยกัน 4 ข้อ ดังนี้
1. รายได้ต่อปีทั้งหมด จากงานประจำและงานเสริม
2. ค่าใช้จ่าย อย่างเช่น ต้นทุนในการทำธุรกิจ หากรับเป็นเงินเดือนสามารถหักค่าใช้จ่ายแบบเหมา 50% ของค่าใช้จ่าย โดยไม่เกิน 100,000 บาท
3. ค่าลดหย่อน ค่าลดหย่อนภาษีต่างๆ โดยต้องเช็กการลดหย่อนประจำปีนั้นๆ
4. อัตราภาษี สามารถศึกษาอัตราภาษีของตัวเองได้จากตารางอัตราภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
· วิธีที่ 1 คำนวณแบบขั้นบันได
· วิธีที่ 2 คำนวณแบบเหมา
สำหรับผู้ที่มีรายได้เป็นรายเดือน สามารถเลือกคำนวณภาษีด้วย
วิธีที่ 1 คือการคำนวณแบบขั้นบันได
โดยสามารถคำนวณได้ด้วยสมการง่ายๆ 2 สมการ ได้แก่
· รายได้ (ต่อปี) - ค่าใช้จ่าย - ค่าลดหย่อน = เงินได้สุทธิ
· เงินได้สุทธิ x อัตราภาษี = เงินที่ต้องจ่าย
โดยให้เริ่มจากการคิด “เงินได้สุทธิ” ก่อน จากนั้นนำเงินได้สุทธินำมาคิดเงินที่ต้องจ่าย โดยใช้การคำนวณแบบขั้นบันไดจากตารางอัตราภาษีเงินได้บุคคลธรรมนั่นเอง
วิธีที่ 2 คำนวณแบบเหมา เราจะใช้วิธีการคำนวณแบบนี้ต่อเมื่อ เรามีรายได้ทางอื่นนอกเหนือจากเงินเดือนเพียงอย่างเดียว โดยให้นำรายได้ทางอื่นทั้งหมดที่ไม่ใช่เงินเดือนไปคูณ 0.5% ก็จะได้เป็นค่าภาษี โดยมีสมการการคิดคำนวณ คือ
· เงินได้ที่ไม่ใช่เงินเดือน x 0.005 = ค่าภาษี (ที่ต้องจ่าย)
ส่วนลดหย่อน หรือค่าลดหย่อนภาษี คือ รายการที่กฎหมายกำหนดไว้ให้สามารถนำไปหักออกจากเงินได้ หลังจากที่หักค่าใช้จ่ายแล้ว เรียกง่ายๆ คือเป็นสิ่งที่ช่วยให้เราเสียภาษีน้อยลงนั่นเอง โดยส่วนลดหน่อยภาษีมีด้วยกันหลายกลุ่ม ได้แก่
· กลุ่มค่าลดหย่อนส่วนตัวและครอบครัว
· กลุ่มค่าลดหย่อนเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์
· กลุ่มเงินบริจาค
· กลุ่มค่าลดหย่อนตามมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจของรัฐ
· และกลุ่มประกัน เงินออม และการลงทุน ซึ่งเป็นหนึ่งในตัวช่วยลดหย่อนที่หลายคนเลือกใช้ เพราะนอกจากจะได้ส่วนลดหย่อนภาษีแล้ว ยังได้สิทธิประโยชน์จากการออมและการลงทุน และยังสามารถวางแผนการลงทุนควบคู่ไปได้
โดยเฉพาะหากเราเลือกตัวช่วยการออมที่ดี อย่างประกันสะสมทรัพย์ ลดหย่อนภาษี มันนี่ ฟิต 11/5 จากไทยประกันชีวิต ซึ่งเป็นแบบประกันออมทรัพย์ ที่ออมสั้น มีเงินคืนทุกปี ลดหย่อนภาษีได้
หลังจากที่คิดคำนวณภาษีที่เราต้องชำระเรียบร้อยแล้ว ขั้นตอนถัดมาคือการเลือกวิธีการยื่น ซึ่งการยื่นภาษี สามารถยื่นได้ 3 ช่องทาง ได้แก่
1. กรอกใบ ภ.ง.ด. แล้วเตรียมเอกสารที่เกี่ยวข้อง ไปยังสำนักงานสรรพากรทุกพื้นที่
2. กรอกใบ ภ.ง.ด. แล้วให้หน่วยงานบริษัทที่สังกัดยื่นให้
3. ยื่นภาษีออนไลน์ด้วยตัวเอง
ซึ่งการยื่นด้วยตัวเองผ่านช่องทางออนไลน์เรียบร้อยแล้ว ถ้ามีภาษีที่ต้องชำระ ผู้ใช้บริการจะต้องชำระภาษีทั้งจำนวนในวันใดก็ได้ภายในกำหนดเวลายื่นแบบ โดยมีช่องทางการชำระ ทั้งการชำระผ่านบริการอิเล็กทรอนิกส์ของธนาคารพาณิชย์ หรือการชำระเงินทางไปรษณีย์ Pay at Post เพิ่มความสะดวกในยุคออนไลน์แบบนี้
การคำนวณภาษีด้วยตัวเองแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้เราสามารถวางแผน จัดสรรการลงทุน และความคุ้มครองให้สอดคล้องกับการใช้ชีวิตและเป้าหมายทางการเงินในแต่ละปีของเราได้ และหากวางแผนได้ดีก็ยังจะทำให้เราเสียภาษีอย่างถูกต้องตามกฎหมายแต่เสียในจำนวนที่ลดลงได้อีกด้วย